loga gmin powiatu koneckiegologa gmin powiatu koneckiegologa gmin powiatu koneckiego

ikonka raportu Coronawirusa COVID-19   RODO - Klauzula Informacyjna O Przetwarzaniu Danych Osobowych   bip   Projekt Termomodernizacji Budynków Użyteczności Publicznej Ankieta dla Klientów Starostwa Powiatowego w Końskich Termomodernizacja Budynku DPS "Cichy Zakątek" w Końskich

tkn  ukraina     ikona kont bankowych kont starostwa  NUMERY KONT BANKOWYCH   e puap

komunikaty

Kontakt

Aktualności i wydarzenia

„Szary” nie zostawia swoich – 80. rocznica rozbicia więzienia

Beata Kij

Jak co roku, w pierwsząna zdjeciu wladze powiatu z Januszem Sermanowiczem zolnierzem AK niedzielę czerwca, w kościele św. Anny w Końskich odprawiana jest msza św. w intencji Ojczyzny. Wpisuje się ona w upamiętnienie spektakularnej akcji zbrojnej tj. rozbicia przez oddział AK pod komendą Antoniego Hedy „Szarego” koneckiego aresztu na początku czerwca 1944 r. i uwolnieniu ponad 60. uwięzionych, w tym kilku podkomendnych „Szarego”.

Do 2005 r. niezawodnie na to patriotyczne wydarzenie stawiał się najpierw major, a na koniec generał Szary w asyście wielu pocztów sztandarowych. Przybywali też z różnych stron Polski Jego partyzanci - żołnierze, którzy z czasem odchodzili na wieczną wartę. Z tych, którzy brali udział w tej jednej z najsłynniejszych akcji zbrojnych czynu zbrojnego AK na tegoroczną uroczystość dotarł 98. letni Janusz Sermanowicz „Dyzma” – ostatni żyjący uczestnik wspomnianej akcji ze Skarżyska – Kamiennej.

Ja byłem wtedy młodym partyzantem. To była moja pierwsza akcja. Byłem w obstawie i zamykaliśmy wjazd do Końskich od Skarżyska. (…) Potem jak się akcja w więzieniu uspokoiła to były potrzebne furmanki, bo byli ranni i zabici. Każdy dostał 1-2 partyzanta albo grupkę większą by rozprowadzić ich. Potem wróciliśmy do źródeł Kamiennej na biwak i tak się zakończyła akcja. Teraz zostałem ja sam jeden z Szaraków – wspominał w niedzielę sędziwy pułkownik.

Na tę szczególną uroczystość rocznicową stawiło sześć pocztów sztandarowych: ŚZŻAK Niekłań (Niemen), ŚZŻAK Skarżysko-Kamienna (Morwa), ŚZŻAK Końskie, Powiatu Koneckiego, Cechu Rzemiosł Różnych Końskie i OSP Wąsosz. Szkoda, że wśród wymienionych zabrakło pocztu z placówki oświatowej, która nosi imię Armii Krajowej.

W tym dniu delegacji Powiatu Koneckiego przewodził starosta Grzegorz Piec w asyście członka Zarządu Dariusza Banasika, dyrektora PUP Jacka Werensa oraz sekretarza Zbigniewa Sadorskiego. Na czele przedstawicieli ratusza stali burmistrz Krzysztof Obratański i przewodniczący RM Piotr Słoka. Spośród środowiska ŚZŻAK obecna była prezes Zarządu Okręgu w Kielcach Alina Szwach.

Podniosłej mszy św. przewodniczył ks. dziekan Jacek Wieczorek – kapelan środowisk kombatanckich. Burmistrz K. Obratański przybliżył zebranym historię tamtych okupacyjnych dni, podkreślając, że stanowi ona dumę dla miejscowej społeczności.

Po zakończeniu mszy, poczty sztandarowe i przybyli w szyku zwartym przeszli pod Pomnik Partyzantów, gdzie złożono kwiaty i zapalono znicze. To historyczne wydarzenie muzycznie uświetnił Kuba Kowalski tonami trąbki – „Śpij żołnierzu w ciemnym grobie”, a po złożeniu wiązanek Andrzej Poterała, przy dźwiękach gitary, zanucił partyzancką pieśń. Za przybycie podziękował wszystkim Tomasz Słoka – wiceprezes Zarządu ŚZŻAK Koło w Końskich – organizator tej uroczystości.

Warto dodać, że legenda o dzielnym i dobrym komendancie „Szarym” rodziła się już podczas wojny z każdą udaną akcją zbrojną, zwłaszcza tymi, które ratowały uwięzionych. Stąd powstało powiedzenie: „Szary nie zostawia swoich” – użyte w podtytule publikacji Stanisława Jankowskiego „Strzały pod więzieniem” opisującej najsłynniejsze akcje AK. Legendy „Szarego” obawiał się reżim Jaruzelskiego do tego stopnia, że w grudniu 1981 r. poddał internowaniu Antoniego Hedę w obawie przed rozbiciem kolejnego więzienia komunistycznego, po tym rozbitym w sierpniu 1945 r.

Marian Wikiera

Galeria zdjęć - "Szary" nei zostawia...

3. DSC 1069  5. DSC 1048  6. DSC 1066

7. DSC 1072  DSC 0001  DSC 1031

DSC 1033  DSC 1050  DSC 1077

2.DSC 1085  DSC 1090

fot. Marian Wikiera, arch. Starostwo Powiatowe w Końskich